vrijdag 3 april 2020

Probeer te begrijpen


“Ach, stel je toch niet zo aan!” Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar er zijn dus mensen die dat tegen je zeggen als je ze in de supermarkt maant om afstand te houden. Die nog steeds de urgentie van de ons opgelegde maatregelen niet snappen, of ‘gewoon’ zo recalcitrant zijn dat ze er zich per definitie niet aan houden. Deze mensen waren vroeger waarschijnlijk de klier van hun klas. Overigens gedragen ook sommige ouderen zich zo. Kunnen zij het niet verkroppen dat ze extra kwetsbaar zijn voor het virus?

In de informatiebeveiliging spreken we van een kwetsbaarheid als een systeem een fout bevat, die misbruikt zou kunnen worden om dat systeem aan te vallen. De gangbare Engelse term hiervoor is vulnerability. Als iemand zo’n kwetsbaarheid heeft ontdekt, dan kan hij op zoek gaan naar een manier om die kwetsbaarheid uit te buiten; heeft hij daar eenmaal een programma voor gemaakt, dan is er sprake van een exploit (spreek uit: eksploit). En als de aanvaller sneller een exploit heeft dan dat de ontwikkelaar/fabrikant van het systeem een oplossing (een patch) voor de kwetsbaarheid heeft, dan is er sprake van een zero-day exploit. ‘Dag nul’ staat hierin voor de dag waarop de ontwikkelaar kennisneemt van de kwetsbaarheid, bijvoorbeeld doordat een ethische hacker hem erop wijst.

De mens blijkt kwetsbaar te zijn voor het COVID-19-virus. De natuur (ik gebruik deze term bij gebrek aan iets beters) heeft een exploit ontwikkeld en voert nu een 0-day-aanval op ons uit – we hebben immers nog geen medicijn of vaccin ertegen. De parallellen tussen mijn vak en het echte leven zijn soms stuitend.

Maar daar wilde ik het helemaal niet over hebben. Ik werd alleen even getriggerd door het woord ‘kwetsbaar’ in de eerste alinea.

Als mensen zich niet aan regels houden omdat ze ze niet begrijpen, dan moet degene, die de regel wenst te handhaven, ze beter uitleggen. Ik zou overigens niet zo een-twee-drie weten hoe je het belang van anderhalve meter afstand houden nóg beter kunt uitleggen dan de premier en het RIVM het al doen. Als je het nu nog niet begrijpt, dan begrijp ik jou niet meer.

Je wilt dat mensen de regels snappen, waardoor ze zich als het ware verplicht voelen om zich eraan te houden. Op sommige delen van de Duitse snelwegen geldt ’s nachts een snelheidsbeperking. Op een onderbord staan de tijden en de aanduiding ‘Lärmschutz’. Vooral het woord ‘Schutz’ hierin is sterk: het betekent bescherming (en ‘Lärm’ is lawaai). Er wordt dus geappelleerd aan het empathisch vermogen van de voortrazende automobilist: joh, we moeten de mensen die hier wonen beschermen tegen teveel herrie, ook zij willen rustig kunnen slapen.

Mij bereiken wel eens signalen van de werkvloer over het laconiek omgaan met regelgeving. Zo van: ik ben niet overtuigd van nut & noodzaak van deze regel en dus houd ik mij er niet aan. Deze mensen, die wel op de hoogte zijn van de regels, maar er niet aan wíllen voldoen, zijn het moeilijkst te bereiken. Ook de groep weet niet & wil niet is lastig. Daarom wordt wel eens bepleit om deze groepen links te laten liggen en je aandacht te richten op hen die welwillend zijn maar de regels nog niet kennen – daar kun je de grootste winst behalen, dat is het laaghangende fruit. Ik heb echter de ambitie om iedereen binnenboord te brengen en te houden. Dat ik daar niet volledig in zal slagen weet ik ook wel, maar ik laat me daardoor niet tegenhouden – ik wil niemand opgeven.

Iemand, die een bepaalde regel niet begrijpt, kan natuurlijk ook zelf op onderzoek uitgaan. Moeite doen om de regel wél te begrijpen. Je hebt ook een zekere haalplicht, ter aanvulling van de brengplicht van de deskundigen. Bekijk bijvoorbeeld eens wat satellietfoto’s om te zien hoe dicht die mensen wel niet bij de snelweg wonen. Of vraag aan een deskundige waarom het verstandig om die ene spreadsheet met zeer gevoelige informatie, ondanks dat zij veilig in je datacenter is opgeslagen, tóch extra te beveiligen met een wachtwoord.

Voor mij ben je niet dom als je niet weet in welk jaar de Slag bij Nieuwpoort plaatsvond, of als je Novosibirsk niet op de kaart kunt aanwijzen. Maar als je lak hebt aan zeer urgente maatregelen, die echt van levensbelang zijn en ook nog eens uitstekend worden uitgelegd, dan behoud ik mij het recht voor om je dom te vinden. 

En in de grote boze buitenwereld …


... ontdekte onlangs iemand een zero-day vulnerability in de Safari-browser: een aanvaller kon je camera aanzetten. Hij meldde dit netjes aan Apple en verdiende er een bom duiten mee.

... waarschuwt de politie voor coronacybercriminaliteit.

... regende het deze week berichten over Zoom. Veel daarvan gingen over de krakkemikkige beveiliging van de videovergaderapp, andere zijn voorzichtig positief over de maatregelen die nu worden getroffen. Dit artikel belicht beide kanten.

hebben we er een nieuw woord bij: Zoom-bombing.

... moet je ook nog eens oppassen voor vervalste versies van de Zoom-app.

... is er bij een andere videobelapp waarschijnlijk juist sprake van een onterechte beschuldiging van vervalsing.

... wordt de Wereldgezondheidsorganisatie aangevallen door een statelijke actor.

... helpt de TU Delft de FIOD bij het opsporen van digitale criminaliteit.

... voelen hackers zich thuis bij deze hotelketen.

... zijn veel servicedesks, die Jira gebruiken, van buitenaf benaderbaar.



1 opmerking: