Nieuwe vrienden

 

Afbeelding via Unsplash

Het hield het midden tussen een conferentie en een zomerkamp: er waren veel mensen en het was een rommelige boel. Onderweg van de ene presentatie naar de volgende workshop werd ik lastiggevallen door een paar jongeren; er ontstond zelfs een klein handgemeen, waarbij ik die jongens eens goed op hun plek zette.

Toen ik mijn weg vervolgde, merkte ik dat de jongen, die het felst was geweest, een briefje in mijn jaszak had gestopt. Ik wilde het pas buiten hun zicht lezen, maar dat was een grote fout. We zullen nooit weten welke boodschap die jongen wilde overbrengen. Want op dat moment liep de wekker af. En hoe goed ik mijn best ook deed om de draad nog even op te pakken, het lukte niet.

Je gaat natuurlijk fantaseren over de betekenis van zo’n droom, en vooral wat er, als het echt was geweest, op dat briefje zou hebben gestaan. Het was vast een noodkreet, en het handgemeen had alleen tot doel had om dat briefje in mijn zak te kunnen stoppen. Misschien heb ik wat teveel van dat soort films gezien.

Maar goed, laten we eens doorgaan op het thema dat iemand hulp nodig heeft en daar kennelijk niet openlijk om kan vragen. In mijn werk kom ik dat niet zo direct tegen – mensen, die met een beveiligingskwestie zitten, komen gewoon advies vragen; soms ook als ze al vermoeden dat het te verwachten antwoord hen extra werk gaat bezorgen of als het betekent dat ze hun huidige werkwijze moeten loslaten. Gelukkig snappen collega’s meestal wel het belang van beveiligingsmaatregelen.

Buiten mijn directe werkzaamheden kan zo’n situatie wel degelijk voorkomen. Onze organisatie heeft nu eenmaal een enorme impact op wat jij en ik in onze portemonnee aantreffen. Maar ook op de opbrengsten van al dan niet legale handel. En als het om geld gaat, dan ligt criminaliteit altijd op de loer. Dat hoeft lang niet altijd te betekenen dat mensen uit zichzelf criminele dingen gaan doen. Omdat we een krankzinnige hoeveelheid gegevens over alles en iedereen beheren, laten beroepscriminelen soms een oogje op onze medewerkers vallen.

Even een stukje uit een nieuwsbericht van de NOS van 20 augustus: “Een Amsterdamse gemeenteambtenaar die vastzit op verdenking van corruptie en medeplichtigheid aan explosies heeft op grote schaal gegevens verkocht aan criminelen, stelt het Openbaar Ministerie. Die criminelen pleegden vervolgens aanslagen of veroorzaakten explosies op tientallen adressen die hij had aangeleverd.”

Het lijkt erop dat deze ambtenaar uit eigener beweging een handeltje in adressen heeft opgezet. Het komt echter ook voor dat mensen, die een functie hebben met toegang tot bepaalde gegevens, door criminelen worden benaderd. En dat gebeurt heus niet altijd recht-toe-recht-aan. Nee, vaak proberen ze eerst vriendjes te worden, en misschien helpen ze je op een gegeven moment ergens mee. Ze zoeken namelijk een zwakke plek bij jou, iets waar je heel goed hulp bij kunt gebruiken. En die krijg je dan ook van je nieuwe vriend. Een poosje later wordt een kleine wederdienst gevraagd. “Moet je nou zien, iemand heeft mijn auto geramd! Gelukkig kon ik nog net zijn kenteken noteren. De politie heeft het te druk om dit uit te zoeken, maar voor de verzekering moet ik natuurlijk wel weten wie die hufter is. Zeg, jij kunt toch bij dat soort informatie, jij wilt me vast wel helpen!”

Waarschijnlijk kloppen ze daarna nog vaker bij je aan, en dan kun je er niet meer onderuit. Want tja, je hebt iets gedaan wat ‘eigenlijk’ niet mag, en dan zit je klem. Je wilt geen informatie meer doorspelen, maar je nieuwe ‘vriend’ neemt daar geen genoegen mee. Als je hem niet meer helpt, dan zou je baas er wel eens achter kunnen komen wat je hebt gedaan…

Zo’n situatie lijkt uitzichtloos, maar er is altijd hulp beschikbaar. En daarvoor hoef je gelukkig niet in mijn dromen te verschijnen. Er zijn diverse interne loketten waar je kunt aankloppen. De zoekterm ondermijning kan je op weg helpen. Doe iets voordat het écht te laat is. En voor de overgrote meerderheid die dit niet raakt: bedenk dat je nooit weet wie jouw pad in de toekomst zal kruisen.

 

En in de grote boze buitenwereld …

• is AI ook reuze handig voor cybercriminelen.
• heeft ENISA een zak geld gekregen voor incident response.
• hackten hackers de computer van een Noord-Koreaanse staatshacker.
• heeft een Oostenrijkse rechter het ‘Pay or Okay’-principe veroordeeld, omdat het strijdig is met de AVG.
• delen veel Tesla-eigenaren onbedoeld gegevens over hun auto en hun ritten.
• is de claim, dat passkeys kunnen worden gestolen, onjuist.
• hebben de Chinezen het weer eens op ons gemunt.
• is er ook nog een browser zónder AI beschikbaar.
• raakt het recente datalek mogelijk alle deelneemsters aan het bevolkingsonderzoek.