Doe-het-zelf

 

Afbeelding via flightaware.com (begin en eind van de vlucht ontbreken)

Binnenkort begint onze zoon aan zijn opleiding tot verkeersvlieger. Hij had nog een cadeau van ons tegoed voor het behalen van zijn vwo-diploma en daar hebben we een luchtig uitje van gemaakt.

Hier zowat om de hoek ligt vliegveld Teuge (officieel International Airport Teuge, maar stel je daar niet teveel bij voor). Op Teuge kun je een proefvliegles boeken. En nou lijkt het misschien wat vreemd om iemand, die volgende maand aan een professionele pilotenopleiding begint, zo’n amateurvlucht te laten maken, maar het leek ons allemaal juist leuk om een beetje te kunnen ervaren wat hij straks gaat meemaken. Probleem was alleen dat we thuis met z’n vieren zijn en de Cessna 172, waar ze mee vliegen, een vierzitter is. En we wilden toch ook graag iemand met een afgeronde pilotenopleiding aan boord hebben. Om niemand buiten de boot te laten vallen, hebben we niet één, maar twee vliegtuigen geregeld. En in dat tweede vliegtuig zat ik gisteren rechtsvoor.

Dat was een bijzonder interessante ervaring. Ik heb ervan genoten, en mijn zoon dubbel en dwars – hij was al supergemotiveerd en dat vuurtje is alleen maar verder aangewakkerd. Maak ik zou ik niet zijn als ik tijdens dit uitje niet ook mijn securitybril had opgehad. Zoals je mag verwachten, is veiligheid een centraal thema in de luchtvaart, en dat is in de kleine luchtvaart niet anders. Wel wordt het daar anders ingevuld: het is voornamelijk een kwestie van doe-het-zelven. Er is namelijk geen verkeersleiding. Iedere piloot vertelt via de radio wat hij gaat doen, zodat ander verkeer daarvan op de hoogte is. En op het vliegveld luistert ook iemand naar de radio, maar dat is geen officiële verkeersleider.

Op weg naar startbaan 08 zette piloot Tommy zijn Cessna uit de jaren zeventig schuin op de taxibaan, zodat hij goed in de richting waar inkomend verkeer vandaan zou kunnen komen kon kijken. Er kwam inderdaad een vliegtuig aan, en Tommy moest zelf inschatten of hij nog voor dat vliegtuig kon starten. Daarbij moest hij er ook rekening mee houden dat een ander vliegtuig net aan het starten was. Het paste niet, dus wij moesten even wachten. Eenmaal in de lucht moest de piloot constant alert zijn op eventueel ander vliegverkeer. Verder is het allemaal niet zo ingewikkeld – een beetje als autorijden, maar dan 3D, omdat je ook nog omhoog en omlaag kunt. Bovendien gaat de tijd sneller: het ene moment vlogen we nog boven paleis Het Loo aan de noordkant van Apeldoorn, een paar minuten later zaten we al boven onze wijk aan de andere kant van de stad, waar we een extra rondje vlogen om ons huis te zoeken (wat nog knap lastig was).

Omdat er afspraken zijn over de aanvliegroute naar Teuge, is landen best overzichtelijk. Je komt aanzetten vanuit het zuiden, maakt een bocht naar links, gevolgd door tweemaal rechts en dan ben je netjes uitgelijnd met landingsbaan 08 (die gek genoeg een half uurtje geleden nog startbaan was). De officieuze verkeersleiding vroeg een ander vliegtuig om een wat langere aanloop te maken omdat er parachutisten gingen springen, maar wij konden direct door. Tommy schrok even toen hij de rempedalen intrapte, want de wielen van het vliegtuig blokkeerden. Iets rustiger remmen dan maar, de baan was toch lang zat. En zo stond iedereen weer veilig aan de grond (nou ja, de dames waren achterin wel een klein beetje misselijk geworden).

In de informatiebeveiliging hebben we tot op zekere hoogte wel een soort verkeersleiding. Die bestaat uit allerlei systemen die bewaken dat we niet in ‘turbulenties’ terechtkomen, bijvoorbeeld op verdachte websites. Weer andere systemen zorgen voor een veilige ‘vliegroute’ door verbindingen te versleutelen. En de virusscanner kun je vergelijken met de beveiligingscontroles op het vliegveld (waar ik laatst over schreef): zoals de virusscanner foute programmatuur buiten de deur houdt, zo houden die controles foute passagiers aan de grond.

Maar ja, dat werkt dus allemaal slechts tot op zekere hoogte. Daarboven begint toch ook bij ons een beetje het doe-het-zelven. Goed opletten wat er allemaal langs komt vliegen, niet overal willen landen en geen snoepjes aannemen van vreemden. Jij bent die piloot, die achter z’n toetsenbord of mobiel scherm goed moet opletten. Daarbij mag je vertrouwen op diverse veiligheidssystemen, maar je moet ook beseffen dat jouw gedrag medebepalend is voor hoe de vlucht verloopt. Mocht je een keer onzeker zijn: er zit altijd een copiloot naast je waar je mee kunt overleggen. Dat kan een teamgenoot, je manager, de servicedesk of een security officer zijn. Samen zorgen we voor een veilige vlucht door het digitale luchtruim.

En zoals de Duitsers zo mooi zeggen als ze net iets geweldigs hebben meegemaakt: nur fliegen ist schöner (alleen vliegen is leuker). Mijn zoon gaat inderdaad een fantastisch beroep leren.

 

En in de grote boze buitenwereld …

• past dit verhaal perfect bij het bovenstaande.
• moet de basisbeveiliging beter op orde zijn.
• heeft de grote luchtvaart (uiteraard) te maken met cybercrime.
• valt ook bij casino’s veel geld te halen.
• heeft de KNVB zich laten afpersen.
• wil het Witte Huis dat ook andere regeringen zich uitspreken tegen het betalen van losgeld bij een ransomware-aanval.
• moet je ook in de officiële app-stores goed opletten dat je de juiste app kiest.
• regent het momenteel kwetsbaarheden in allerlei toepassingen.
• geeft dit informatieblad van de Amerikaanse overheid inzicht in de dreiging van deepfakes.
• heeft betere beveiliging in een gratis product ook een prijs.