vrijdag 24 maart 2017

Illusie

Ken je Victor Mids? Victor heeft een merkwaardige combinatie van competenties: hij is arts en illusionist. In die laatste hoedanigheid is hij op tv te zien in het programma Mindf*ck (dat sterretje hoort zo). Naar eigen zeggen past hij in dat programma de medische wetenschap toe om zijn trucjes uit te voeren. Als je voor de buis zit weet je nooit in hoeverre zo’n truc – ondanks ontkenningen – is voorgekookt, maar onlangs mocht ik een live optreden van Mids meemaken tijdens Security Bootcamp, de door Securelink georganiseerde conferentie voor informatiebeveiligers. En dan weet je eigenlijk wel zeker dat de slachtofferselectie zodanig verloopt dat er geen sprake kan zijn van doorgestoken kaart. Bijvoorbeeld doordat die selectie plaatsvindt door middel van een schuimrubberen baksteen die de zaal in wordt geslingerd.

Het aardige aan Mindf*ck is dat Mids menige truc uitlegt. Hij is een meester in het manipuleren van de menselijke geest. Op de conferentie liet hij dat op verschillende manieren zien. Bij de eerste truc mocht de kandidaat kiezen uit twee omgekeerde bekers, een blauwe en een rode. Wat hij en het publiek niet wisten, is dat onder één van deze bekers een scherp, puntig mes rechtop stond en dat Mids een van de bekers met zijn vlakke hand zou platslaan. Het was natuurlijk nogal belangrijk dat hij dat met de lege beker mocht doen. Hoe kreeg hij de kandidaat zover dat hij de juiste beker koos?

Niet. Je dénkt namelijk alleen dat de keuze van de kandidaat het verdere verloop van de gebeurtenissen bepaalt. Maar dat is niet zo. Wijst de kandidaat de beker met het mes aan, dan is dat “de beker die we wegdoen”. Wijst hij de lege aan, dan is dat “de beker waarmee we verder gaan”. Zo simpel is het.

In een ander voorbeeld werd de keuze van het slachtoffer gemanipuleerd door het favoriete item hoger te houden dan het ongewenste. Kijk, dat zijn dan van die semi-wetenschappelijke weetjes waar je iets aan hebt: je bent eerder geneigd om iets te kiezen wat hoger wordt gehouden.

Nog eentje dan: hypnose. Met hypnose-achtige technieken kreeg hij het voor elkaar om iemand uit het publiek aan de grond te nagelen. Zo’n beetje het enige wat Mids deed, was hem wijsmaken dat zijn voeten enorm zwaar werden, zo zwaar dat hij ze uiteindelijk niet meer kon optillen. Dezelfde truc gaan we in het nieuwe tv-seizoen (vanaf 1 april) zien, met Marc Rutte in de slachtofferrol. Overigens is dit wel de categorie trucs waarbij ik het wat eng vind worden. In een van de tv-programma’s was te zien dat hij iemand onder hypnose bracht zonder dat die persoon ervan afwist. Dit gebeurde ter voorbereiding van een stunt waarbij deze persoon zogenaamd naar Parijs ge-teletransporteerd werd (je weet wel, à la beam me up Scotty!). In werkelijkheid werd hij onder hypnose in een bus erheen gebracht.

Mindf*ck Mids legde in zijn show geen link met informatiebeveiliging. Dat ga ik dan maar doen. Als je hem bekijkt door de bril van de informatiebeveiliger, dan is er één term die acuut komt bovendrijven: social engineering. Man, wat zou die kerel een fantastische social engineer zijn. Dat draait immers allemaal om het ongemerkt beïnvloeden van mensen met als doel dat zij dingen voor je doen, of je informatie geven, zonder dat ze dat uit zichzelf hadden gewild. Als informatiebeveiligers moeten we nog meer aandacht geven aan de kwetsbaarheid van de mens. En dan bij voorkeur niet door nóg meer awareness-training, maar door te voorkomen dat mensen in een kwetsbare situatie terecht kunnen komen. De Veilige E-mail Coalitie is wat dat betreft een mooi initiatief: als je ervoor zorgt dat mensen geen valse e-mail meer krijgen, dan kunnen ze langs die weg ook niet meer besmet of gephisht worden.

De ICT doet trouwens zelf ook aan verbale manipulatie. Zo wees Mikko Hypponen ons tijdens de conferentie erop dat alle devices waar ‘smart’ voor staat – smartphone, smartwatch, smart tv, smart toaster et cetera – eigenlijk ‘exploitable’ devices zouden moeten heten. Passend daarbij merkte Michel van Eeten het volgende op over apparatuur in het internet der dingen: “A fridge is a computer that can cool.”

Informatiebeveiliging kan misschien wel wat meer magie gebruiken, maar het is een illusie om te denken dat we ons naar volledige veiligheid kunnen toveren. Let op dat je niet gemanipuleerd wordt.

En in de grote boze buitenwereld …


... vind je hier drie heldere argumenten tegen het periodiek wijzigen van wachtwoorden.

... konden aanvallers je WhatsApp- en Telegram-account overnemen middels een plaatje.
... hoef je een keylogger niet meer in een pc te prikken. Kan tegenwoordig gewoon via de cloud.

... kun je op deze site de sterkte van je wachtwoord testen (zonder het wachtwoord in te voeren). En je krijgt er meteen een indicatie bij hoe lang het duurt om je wachtwoord te kraken.

... worden ICT-middelen soms als wapens voor terroristen gezien.

... zet Mikko Hypponen in dit korte filmpje de landen op een rijtje die voorop lopen in de cyberwapenwedloop.

... minacht je de rechtbank als je beweert dat je je wachtwoord vergeten bent, vindt een Amerikaanse rechter.

... verraden de hoofdletters al een beetje wat met SMiShing wordt bedoeld.

... is de CIA in staat om met een simpel commando meer dan driehonderd verschillende modellen Cisco-switches over te nemen.

... heeft Duitsland een hogere staat van 'cyber'-paraatheid ingesteld in verband met de verkiezingen later dit jaar.

... zal deze ransomware in het bijzonder tot de verbeelding van Trekkies spreken.

... waren wereldwijd honderden Twitter-accounts gehackt. Zij verspreidden haatberichten in het kader van het diplomatieke conflict tussen Nederland en Turkije.

... kunnen werknemers geen toestemming geven voor het registeren van privacygevoelige informatie.

... werkt het vernietigen van data op een SSD-drive anders dan bij een harde schijf.

... vertrouwt Google de certificaten van Symantec niet meer.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten