vrijdag 31 maart 2017

Gevecht tegen ransomware & co

Soms stuit je op een artikel waar een kop boven staat waarvan je meteen denkt: die vent heeft helemaal gelijk! Dat had ik weer eens bij de volgende, weliswaar wat lange kop: “If you think ransomware is a user failure, you’re a failure”. Ik ga hier natuurlijk niet dat artikel voorlezen, lees het maar lekker zelf*. Nee, in plaats daarvan laat ik mijn eigen gedachten spelen met die kop. En pas daarna ga ik het oorspronkelijke stuk lezen en kijken of ik dezelfde gedachte had als de auteur.

Informatiebeveiligers waarschuwen gebruikers al lang voor de gevolgen van ondoordacht handelen. We roepen steeds weer dat je niet op links of bijlagen moet klikken in onduidelijke mailtjes, terwijl we maar al te goed weten hoe moeilijk het tegenwoordig is om goede mailtjes van slechte te onderscheiden. Ja, in de begintijd was het gemakkelijk om valse e-mail te herkennen: zo’n Google-vertaling haalde je er zó uit. Maar het geboefte is slimmer – professioneler – geworden en levert tegenwoordig fraai proza, vergezeld van de juiste logo’s en ondertekend met passende namen. Toppunt van brutaliteit is dat ze in zo’n mailtje zelfs waarschuwen voor phishing en in die waarschuwing doodleuk een link naar hun phishing-site opnemen.

Natuurlijk is het goed dat we gebruikers waarschuwen, en ik zie ook dat het helpt. Collega’s sturen regelmatig mailtjes door die ze niet vertrouwen en zelfs mijn moeder (80+) weet ze uit haar mailbox te vissen. Maar, zo zal de boodschap van het artikel wel luiden, we kunnen niet de volle verantwoordelijkheid voor het succes van ransomware (of eigenlijk: alle soorten malware die ‘hulp’ van een gebruiker nodig heeft) bij die gebruiker neerleggen. Dat zou te gemakkelijk en oneerlijk zijn.

De echte oplossing van het probleem ligt in het weren van valse e-mail uit de postbussen van gebruikers. En wat dan in ieder geval niet werkt is het verzamelen van alle e-mailadressen waarvandaan valse e-mail wordt verzonden en vervolgens elk binnenkomend mailtje langs die lijst leggen. De criminelen wisselen immers vaker van domeinnaam (wat na het apenstaartje staat in het mailadres) dan jij van onderbroek. Wat echter wél kan werken is een techniek die SPF heet. Dat staat voor Sender Policy Framework en simpel gezegd “weet SPF” vanaf welke mailservers mail uit een bepaald domein mag komen. Voorbeeld: stel op de mailserver bij jouw provider (privé) of bij jouw bedrijf komt een mailtje binnen van piet@zomaar.nl. Dankzij SPF kan die mailserver nagaan welke mailservers worden gebruikt door het domein zomaar.nl. Als de mail van een andere dan de geregistreerde servers afkomstig is, dan weet je dus aan de ontvangende kant dat het niet pluis is. En dan stopt jouw mailserver het mailtje niet in jouw postbus. Dat veronderstelt natuurlijk wel dat ‘zomaar.nl’ ook daadwerkelijk bekendmaakt welke mailservers worden gebruikt. Naarmate meer domeinhouders dat doen, zal SPF beter werken. In Nederland wil de Veilige E-mail Coalitie het gebruik van onder andere SPF bevorderen.

Zo, nu even dat artikel lezen en kijken of we op één lijn zitten. (…) Ja, het uitgangspunt komt aardig overeen, terwijl we in de verdere verdieping verschillende kanten opgaan. Als lezer krijg je zo mooi twee uitwerkingen van één thema.

Laten we één ding niet vergeten: de ware schuldigen zijn natuurlijk de cybercriminelen. Zonder hen zou dit allemaal niet nodig zijn. En zonder hen zou trouwens ook nog een andere industrie – die van de beveiligingstools – overbodig zijn. Helaas gaat het oude spreekwoord ‘als twee honden vechten om een been loopt de derde ermee heen’ hier niet op. In ons vakgebied ís die derde – jij en ik – het been.


En in de grote boze buitenwereld …


... toont een enquête maar weer eens aan dat veel mensen (Amerikanen in dit geval) weinig kennis van cybersecurity hebben.

... is de Tweede Kamer natuurlijk ook niet immuun voor ransomware.

... is weer een vulnerability ontdekt in een password manager.

... moeten informatiebeveiligers zich maar niet meer verzetten tegen het voorvoegsel 'cyber'.

... mogen Amerikaanse internetproviders gegevens van hun klanten gaan verkopen zonder dat daarvoor toestemming is vereist.

... is in reactie daarop de site Internet Noise opgericht, die op diverse tabbladen van je browser willekeurige sites opent en zoekopdrachten afvuurt met als doel je echte surfgedrag te verdoezelen. Maar let op: het zou zo maar kunnen dat je op die manier op kwaadaardige sites terechtkomt. Het is nog niet duidelijk hoe die willekeurige sites worden gekozen.

... zijn de meeste smart-tv's vatbaar voor hackaanvallen via het tv-signaal.

... voorkomt de nieuwste versie van iOS dat je iPhone of iPad slachtoffer wordt van nep-ransomware.

... is het verstandig om af en toe je browsergeschiedenis en cookies weg te gooien.

... kan telefoonfraude ook via advertenties en fysieke prikborden gepleegd worden.

... draait sinds gisteren een film over Stuxnet in de bioscoop.

… heeft de Deense politie tools ontwikkeld voor de strijd tegen cybercrime.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten